เจาะลึก Net Present Value (NPV) พร้อมสูตรคำนวณอย่างละเอียด
Net Present Value (NPV) เป็นการประเมินกระแสเงินสด (Cashflow) ที่เราได้มากหรือจ่ายออกไปในอนาคตในช่วงเวลาหนึ่ง แปลงกลับมาเป็นมูลค่าปัจจบันด้วยส่วนลด (Discount rate) เพื่อวิเคราะห์ว่าโปรเจคหรือโครงการที่จะทำนั้นคุ้มค่าหรือไม่ รวมไปถึงการซื้อหุ้นด้วยว่าคุ้มค่าที่จะซื้อหรือไม่
ในสถานการณ์ปกติแล้วเศรษฐกิจเราจะเกิดเงินเฟ้อมาโดยตลอด จะสังเกตุได้จากการที่เราจ่ายค่าก๋วยเตี๋ยวเมื่อสิบปีก่อนกับสมัยนี้ ราคาต่างกันมหาศาล
เรามาสมมุติตัวอย่างให้เห็นเป็นภาพรูปธรรม
สมมุติว่าเมื่อ 20 ปีก่อน ก๋วยเตี๋ยวราคาถ้วยละ 2 บาท แต่ในปัจจุบันก๋วยเตี๋ยวราคาถ้วยละ 30 บาท เมื่อมีคนมาเสนอว่าจะให้เงิน โดยคุณสามารถเลือกได้ว่าจะรับเงิน 2 บาทเมื่อ 20 ปีก่อนหรือ 15 บาทในปัจจุบันคุณจะเลือกสิ่งไหน
คำตอบ แน่นนอนถ้าเราประเมินโดยใช้ราคาก๋วยเตี๋ยวประเมินเราจะเลือก 2 บาท นั่นคือกระบวนการประเมินราคาย้อนกลับ 30 บาทในปัจจุบันเทียบกับ 2 บาทจากมูลค่าในอดีต
อีกตัวอย่าง
ถ้าหากเราให้เลือกระหว่างรับเงินตอนนี้ 100 บาท หรือ เงิน 120 บาท อีก 1 ปีข้างหน้า ทั้งนี้มีการรับฝากเงินจากธนาคารโดยการันตีจากรัฐว่าจะไม่ขาดทุนโดยได้ดอกเบี้ย 10 เปอร์เซ็น เราจะเลือกแบบไหน
คำตอบ เราเลือก 120 บาทในอนาคตอีก 1 ปีดีกว่า เนื่องด้วยถ้าหากเรารับเงินตอนนี้เราจะนำเงินไปฝากได้ดอกเบี้ย 10 บาทเมื่อรวมกับเงินต้นเราจะได้เงินเพียง 110 บาทเท่านั้น
Net Present Value (NPV) บวกหรือลบดี?
Net Present Value (NPV) ควรที่จะมีค่าเป็นบวก ถ้าNet Present Value (NPV) คำนวณออกมาเป็นลบสำหรับโครงการลงทุนไหนเราก็ควรหลีกเลี่ยงการลงทุนนั้น
Rt= กระแสเงินสด (Cashflow)
i = อัตราการคิดลด (Discount rate)
t = ช่วงเวลาที่ (1,2,3,…..)
มาดูตัวอย่างกันนะครับ
มีโครงการมานำเสนอว่าเราจะสามารถลงทุนเช่าอาคารเพื่อทำโรงแรมโดยมีสัญญา 5 ปี ได้กระแสเงินสดปีละ 100,000 บาทโดยจะต้องจ่ายค่าทำสัญญาเช่าทั้งหมด 200,000 บาทก่อนเริ่มต้นกิจการ แต่ในขณะเดียวกันมีทางเลือกลงทุนในพันธบัตรรัฐบาลที่การันตีผลตอบแทน 5 เปอร์เซ็นต่อปีระยะเวลา 5 ปี คำถามก็คือการลงทุนนี้คุ็มค่าหรือไม่?
คำนวณเพื่อหา NPV
กระแสเงินสดปีที่ 0 (ลงทุนก่อนเริ่มต้นกิจการ) = -200,000 บาท
กระแสเงินสดปีที่ 1 ถึง 5 ปีละ 100,000 บาท
อัตราส่วนลด (ผลตอบแทนพันธบัตรรัฐบาล) = 5 เปอร์เซ็น
จำนวนระยะเวลา = 5 ครั้ง (หลักปี)

NPV โรงแรม = 232,948 บาท
ดังนั้นโรงแรมนี้สามารถลงทุนได้
นี่คือแนวคิดเบื้องต้นให้เข้าแต่จริงๆแล้วไม่มีนักการเงินคนไหนมาคำนวณมือหรอก เราสามารถใช้เครื่องคิดเลยหรือแม้กระทั่งโปรแกรม Excel ในการช่วยคำนวณได้